Hoe kun je jouw vermogen beschermen tegen een economische crisis, recessie of depressie? 

Dit artikel kan misschien wel de belangrijkste blog zijn die ik ga schrijven voor de komende tien jaar. We staan momenteel op een kantelpunt in onze geschiedenis.

Één van de redenen waarom ik deze blogs schrijf is omdat ik van mening ben dat de meeste mensen in basis te weinig verantwoordelijkheid nemen over hun eigen leven. Ze vertrouwen (teveel) op de overheid en hun steun. Mijn visie is dat je zelf verantwoordelijk moet nemen over je eigen financiële positie en gezonde levens style.  

Een economische crisis, recessie of depressie ligt (mogelijk) op de loer. Hoe langer de huidige crisis duurt hoe groter de impact op de economie gaat zijn. Hoe kun je jouw vermogen beschermen in een economische crisis, recessie of depressie? In dit artikel bespreek ik de mogelijkheden.

In mijn persoonlijke optiek bestaat de voorbereiding op een (economische) crisis uit twee facetten:

1. beschermen van inkomen & vermogen;
2. strategie bepalen & kansen benutten (buy the dip).

Door aandacht te schenken aan de bovenstaande twee stappen, kun je de crisis niet alleen financieel doorkomen, maar er ook sterker & vermogender uit komen! 

Verschil tussen een economische crisis, recessie en een depressie

Voordat we de mogelijkheden gaan bespreken is het goed om even kort het verschil tussen een economische crisis, recessie en een depressie te begrijpen. Hieronder leg ik het verschil in een notendop uit.

Crisis

De overgang van een groeiende economie naar een teruglopende economie gebeurt vaak via een economische crisis. Ook niet-economische factoren kunnen leiden tot een crisis. 

Recessie

Wanneer de economie voor een langere tijd afremt, spreekt men over een recessie. Tijdens een recessie bevindt de economie zich in een laag conjunctuur. Doordat bedrijven minder inkomsten krijgen, moeten ze reorganiseren. Hierdoor verliezen werknemers hun baan.

Uiteindelijk heeft dit ook weer zijn impact op de overheidsfinanciën, omdat er minder belastingen binnen komen.

Depressie

Een economische depressie is een langdurige achteruitgang, die verder gaat dan een recessie. De productie en consumptie neemt voor een langere tijd af. De werkloosheid is hoog en de economie draait op lage toeren.

Beschermen van je inkomen & vermogen

Probeer je zo goed mogelijk voor te bereiden op een eventuele economische crisis, recessie of depressie. Je loopt het risico om je huidige baan kwijt te raken of als ondernemer je inkomsten te zien teruglopen. Wat kun je hier tegen doen om jezelf te beschermen? Bepaalde assets presteren beter in een laag conjunctuur, dan anderen. Heb je vermogen momenteel voldoende gespreid?

Op het moment dat we in een crisis terecht komen, staat het (verder) opbouwen van je vermogen onder druk. De vraag die je je vooraf zou moeten stellen is, ben jij voorbereidt op een potentiële crisis?

Inkomen

Ten alle tijden is het belangrijk om je inkomen zeker te stellen. Bij een crisis loop je een vergroot risico om je huidige job of inkomsten kwijt te raken. Je wilt niet (onverwachts) tegoeden uit je vermogen moeten opnemen om je levensstandaard te behouden.

In mijn optiek wil je dit altijd voorkomen, laten we daarom snel kijken naar de mogelijkheden om je hiertegen te beschermen.

Vaste lasten verlagen

In een hoog conjunctuur zijn mensen geneigd om meer te lenen en meer uit te geven. Op het moment dat het vertrouwen laag is in de economie worden mensen voorzichtiger met het uitgeven van geld.

Door kritisch te kijken naar je vaste lasten, kun je jouw maandlasten verlagen. Dit zorgt ervoor dat je meer geld in de maand overhoudt om vrij te besteden. Mocht je onverhoopt je baan/inkomen verliezen, dan is 2000 euro makkelijker te compenseren dan 5000 euro ;-).

Kijk kritisch naar de abonnementen die je hebt lopen, vraag jezelf af of die tweede auto nog wel nodig is, kijk naar alle verzekeringen die je hebt afgesloten, los (kortlopende) schulden zoveel mogelijk af, enz. Vergelijk ook verschillende aanbieders van diverse contracten, mogelijk valt hier ook winst te behalen. 

Door je lasten te verlagen heb je maandelijks ook meer ruimte om te kunnen investeren. Mocht je huidige inkomen op peil blijven, of zelfs groeien dan kun je meer geld investeren wanneer de koersen en prijzen laag staan.

(spaar)buffer

Probeer voor je zelf een geldbuffer vast te stellen, waar je jezelf prettig bij voelt. Je kunt bijvoorbeeld 3, 6 of 12 maanden aanhouden om uit te zitten.

Persoonlijk wil ik mijn cash positie nu niet hoog hebben, dit heeft vooral te maken met dat de FED en de ECB oneindig geld bij lijken te drukken. Dit heeft invloed op de waarde van de dollar en de euro. Het geld wat ik nu op mijn spaarrekening heb staan, is dus volgend jaar minder waard.

Cash

Mogelijk denk je dat het aanhouden van cash een veilig alternatief is voor het beschermen van je vermogen, het staat veilig op de bank toch?

Banken vallen (vaak) onder een garantiestelsel, waarbij je vermogen tot 100.000 euro (per bank) is gegarandeerd. Je kunt je geld dus over meerdere banken scheiden, let er wel op dat de andere bank geen dochteronderneming is. Als dit namelijk wel het geval is, is je garantie nog steeds 100.000 euro.

Het geeft mensen een veilig gevoel dat hun geld op de bank staat, maar is dit ook echt zo veilig? Afhankelijk van je vermogen kun je jouw vermogen spreiden over diverse banken. Wat mensen alleen vaak vergeten is dat inflatie hun vermogen jaarlijks (ongemerkt) laat afnemen. Je hebt nog steeds hetzelfde geld, maar het jaar erop kun je met hetzelfde geld minder kopen.

De spaarrente schommelt momenteel rondt de 0%. Je geld tijdens een crisis op een bank/spaarrekening zetten is in mijn optiek niet de (beste) manier, je vermogen daalt immers.

Op het moment dat een bank op omvallen staat, is het maar de vraag hoe je bij je geld kunt komen. Al je geld op een bank zetten is in mijn optiek niet slim. Probeer je vermogen te spreiden en gecalculeerde risico's te nemen.

Het is altijd goed om cash geld achter de hand te hebben, voor momenten dat je het onverwachts nodig dient te hebben. Je wilt immers niet noodgedwongen je investeringen/ beleggingen op een slecht moment liquide maken. 

Banken geven momenteel bijna geen rente meer over de tegoeden die je bij hun stort. Bigbank heeft momenteel 1 van de aantrekkelijkste rentes. Door het geld hier (tijdelijk) te stallen ontvang je toch nog wat rente over je spaartegoed.

Meerdere inkomstenbronnen

Heb jij er wel eens over nagedacht hoe je rondt gaat komen als je huidige inkomen wegvalt? Ja, momenteel ontvang je een uitkering als je in loondienst werkzaam was. Maar de vraag is of dit altijd een gegeven blijft. Als ondernemer is het nog belangrijker om na te denken over als jouw inkomen onverwachts wegvalt.

De crisis waar we momenteel inzitten heeft laten zien dat het hebben van één inkomstenbron ons kwetsbaar maakt. Iedereen is op hun eigen manier getroffen door de maatregelen. Ondernemers en werknemers in de horeca en evenementenbranche zijn hard getroffen. De steunmaatregelen zijn beperkt en sommige branches ontvangen zelfs geen compensatie. Sommige hadden niks om financieel op terug te vallen, met alle gevolgen van dien.

Hoe tragisch en vervelend de huidige situatie ook is, het heeft ons de realiteit laten inzien dat we kwetsbaar kunnen zijn in onverwachte situaties.

Het verleden kunnen we niet meer veranderen, maar op de toekomst kunnen we invloed uitoefenen. Onderneem daarom nu actie en wacht niet! In sommige gevallen gaat dit betekenen dat je uit je comfort zone moet stappen. Velen van ons hebben een veilige en comfortabele kooi gebouwd. Ik daag je daarom ook uit om verder te denken dan de grenzen van je eigen comfort zone. Zet de tv wat vaker uit en gebruik die tijd om je toekomst uit te stippelen. Onderzoek mogelijkheden, maak je minder afhankelijk van het (huidige) systeem.

Opzetten van meerdere inkomstenstromen

Op de website van snelvermogenopbouwen.nl is een aparte categorie "meerdere inkomsten bronnen" opgenomen, welke is terug te vinden in het blog menu. Hierin zijn meerdere artikelen opgenomen over de mogelijkheden van het opzetten van meerdere inkomsten bronnen. Ook zijn er reviews opgenomen van trainingen, waarbij je de skills van de inkomstenbron kunt leren.

In mijn blog "10 (extra) inkomstenbronnen om (online) geld te verdienen" worden manieren beschreven om een nieuwe of extra inkomen te generen.

Vermogen

Om je vermogen te beschermen wil je ook assets in je portefeuille hebben die goed presteren in een crisis of minder gevoelig zijn voor koersschommelingen. Hieronder zijn asset beschreven die minder gevoelig zijn voor koersschommelingen of waarbij uit het verleden is gebleken dat ze goed presteren in tijden van een crisis.

Het blijft belangrijk om je vermogen te spreiden om het risico op vermogensverlies te minimaliseren.

Obligaties

Obligaties hebben een minder volatiel karakter en worden daarom vaak gezien als een veiligere asset om in te beleggen. Het geringe risico is ook terug te zien in de rendementen.

De koersen van obligaties zijn vooral afhankelijk van de ontwikkeling van de marktrente. Daalt de marktrente, dan stijgen de obligaties vaak. Stijgt de marktrente dan dalen de obligaties koersen.

Obligaties worden vaak gezien als een relatief veilige belegging, aangezien de koersen niet sterk volatiel zijn. Echter met de huidige lage marktrente is het maar de vraag of marktrente nog verder gaat dalen. De kans dat de marktrente op termijn gaat stijgen lijkt steeds meer aannemelijker.

Grondstoffen

Het verleden heeft laten zien dat de grondstofprijzen zich goed weerhouden t.o.z. van andere assets in tijden van economische onzekerheid. Grondstoffen kunnen ook een hedge tegen inflatie zijn.

Het voordeel van grondstoffen is dat ze niet failliet kunnen gaan, zoals een bedrijf. De koersen hebben echter wel een volatiel karakter. 

Goud, zilver & platina

Van oudsher wordt goud gezien als "veilige vluchthaven" in tijden van economische onzekerheid. In onzekere tijden stijgen de koersen dan ook vaak, zilver en platina profiteren hier vaak van mee.

Tot ver in de 20e eeuw waren munten van goud & zilver betaalmiddelen van de mensheid. Naast hun rijke historie in het monetaire systeem, is goud & zilver sinds de 20e eeuw niet meer weg te denken in de industrie.

Bart Brands en Ab Flipse hebben recent een interessante video opgenomen over het aanhouden van goud in tijden van onrust.

Beleggen in goud, zilver & platina kan op verschillende manieren. Zo kun je goud, zilver & platina aankopen via Exchange Traded Funds (ETFs), futures, mijnaandelen, opties of fysiek goud & zilver aankopen.

Persoonlijk koop ik mijn goud, zilver & platina (maandelijks) via GoldRepublic middels een spaarplan aan. Het voordeel is dat je het edelmetaal fysiek aankoopt en het bewaard wordt in een beveiligde kluis. Je blijft ten alle tijden 100% juridisch eigenaar.

Mocht je meer willen weten over GoldRepublic, lees dan ook mijn review "Review + ervaring GoldRepublic - verstandig om hier je goud te kopen".

Beleggen in goud & zilver blijft risicovol, de koersen kunnen erg volatiel zijn. Voordat je gaat investeren in goud & zilver is het goed om eerst zelf onderzoek te doen.

Overige grondstoffen

Naast Goud, zilver en platina kun je bij grondstoffen o.a. ook denken aan suiker, cacao, koffie, koper, aardgas, uranium, kobalt, olie en waterstof. Als je niet afzonderlijk in grondstoffen wilt beleggen kun je ook een ETF (Exchange Traded Fund) aankopen. Op deze manier kun je in één keer een maandje grondstoffen aankopen.

Grondstoffen kunnen een hedge zijn tegen inflatie omdat de prijzen (historisch gezien) meebewegen met de inflatie. De koersen van grondstoffen kunnen sterk fluctueren en verdiep je daarom goed in de materie voordat je grondstof aandelen aankoopt.

Vastgoed

Als je in het vastgoed wilt stappen is het verstandig om een lange horizon te hebben. Je weet overigens niet of de huizenprijzen prijzen blijven doorstijgen of gaan dalen. 

Veel miljonairs zijn rijk geworden met vastgoed, maar de waarde van hun vastgoedportefeuille kan fluctueren in de loop der tijd. 

Het voordeel van fysiek vastgoed is dat de belegging inflatie proof is. Je kunt immers de huurprijzen jaarlijks indexeren.

Of het op dit moment verstandig is om fysiek vastgoed aan te kopen is de vraag, maar ook ik heb geen glazen bol. De huizenprijzen lijken oneindig door te blijven stijgen, maar hoe lang kan dit door gaan?

Als de prijzen nog 3 a 5 jaar door blijven stijgen heb je achteraf spijt dat je niet bent in gestapt. And remember:

"you have to be in the game, to play the game"

Op het moment dat je nu in het vastgoed wilt stappen is het verstandig om een voor jouw comfortabele LTV (Loan to Value) te hanteren. Door meer eigen geld in te leggen, ben je in een eventuele crisis minder kwetsbaar.

Residentieel vastgoed

Mensen hebben altijd een woning nodig om in te kunnen wonen, er zal dus altijd vraag zijn naar (betaalbare) huurwoningen. Bijkomend voordeel van fysiek vastgoed is dat het relatief gezien waardevast is en inflatie proof is (jaarlijkse indexatie). 

Afhankelijk van het moment van aankoop en de LTV van het pand is vastgoed een interessante asset om te bezitten. Of dit ook voor jou zo is, is natuurlijk de vraag. Deze vraag kun je alleen zelf beantwoorden.

Op het moment dat je het juiste object aankoopt, leidt dit tot een positieve maandelijkse cashflow. Zodra je meerdere panden beheert kan dit al snel leiden tot financieel onafhankelijkheid. 

Investeer in kennis voordat je een vastgoed object aanschaft. Vastgoed is niet snel liquide te maken, het is daarom essentieel dat je weet wat je aan het doen bent. Onnodige fouten zijn vaak kostbaar en niet snel omkeerbaar.

Mocht je interesse hebben in een vastgoed training/cursus, dan kan ik de cursus Vrijheid Vastgoed (voorheen De Vastgoed Academy) van Martijn van den Berg aanbevelen. Martijn legt je in de training alles uit, hiernaast geeft hij wekelijks coaching!

Commercieel vastgoed

In een hoog conjunctuur kan commercieel vastgoed goed renderen, maar in onzekere tijden staan de huurprijzen onder druk en de panden vaak voor langere tijd leeg. 

Door de corona crisis zijn winkeliers hard geraakt en hebben ze moeite om hun hoofd boven water te houden. Dit werkt ook weer door richting verhuurders van de panden.

Persoonlijk ben ik geen voorstander van commercieel vastgoed omdat e-commerce sterk in opkomst is. Online kopen lijkt meer de norm te worden en winkelpanden worden steeds vaker omgebouwd tot woonruimte.

Aangezien mensen altijd moeten wonen, vind ik residentieel vastgoed een veiligere manier van investeren in vastgoed.

Bitcoin

Bitcoin(BTC) is een relatief jonge asset om in te investeren. De whitepaper van Bitcoin is afkomstig uit oktober 2008. In de zuiverste vorm is Bitcoin een digitale munt. Bitcoin is decentraal en er kunnen daarom zonder tussenkomst van een derde partij(bank) transacties worden gedaan. Je bent dus je eigen bank!

Op steeds meer plekken is Bitcoin een geaccepteerd betaalmiddel. Zo kun je sinds kort ook een Tesla aanschaffen met Bitcoin. Steeds meer institutionele beleggers investeren ook in Bitcoin. De investeringsasset wordt door steeds meer partijen geaccepteerd.

Één van de grootte voordelen van Bitcoin is dat de coins gelimiteerd zijn op 21 miljoen coins. Je kunt dus geen coins bijmaken/drukken. FIAT geld zoals de dollar en de euro lijken momenteel onbeperkt bijgedrukt te kunnen worden. Dit heeft een negatief effect op de waarde van de munt. 

Bitcoin lijkt steeds meer een hedge te zijn/worden tegen het monetaire systeem. De koersen zijn daarentegen nog wel volatiel. Desalniettemin maakt Bitcoin steeds vaker uit van een gespreide beleggingsportefeuille.

Mocht je in Bitcoin en/of andere cryptocurrencies willen investeren, dan is het altijd slim om te investeren in kennis over het product, voordat je gaat investeren. 

AllesoverCrypto heeft (ook) een gratis training incl. 3 gratis e-books. Op deze manier kan je eerst kennis maken met Bitcoin & cryptocurrencies, om te kijken of het wat voor je is.

Wil je direct in Bitcoin & andere cryptocurrencies investeren? Via Bitvavo kan dat snel en eenvoudig. Bitvavo is van Nederlandse afkomst en één van de goedkoopste exchanges die er momenteel zijn. Klik op de onderstaande button om een account te openen.

Om kansen te kunnen benutten in tijden van een economische crisis, recessie of depressie is het goed om vooraf een strategie te bepalen en je hieraan te houden. Op deze manier ben je voorbereid en zorg je ervoor dat jouw emoties niet met je aan de haal gaan.

"Never let a good crisis go to waste" - Winston Churchill

Kennis & mindset

Door te investeren in kennis bereidt je jezelf voor en nemen jouw emoties het in een crisis niet over van je rationeel denken. Als alle koersen en prijzen oneindig lijken te dalen, dien je rustig te blijven en vertrouwen te hebben in het herstel. 

Het slechts wat je kan doen is iets tijdens een crash verkopen, wel is het natuurlijk zaak dat jij gelooft in de potentie van de asset op de lange termijn. Investeer daarom alleen in assets waar jij achter staat. 

Je mindset is een essentieel en vaak onderschat onderdeel om succesvol te investeren en te beleggen. Stel doelen voor jezelf en werk aan een ijzersterke mindset.

Buy the dip

"Buy the dip" is een term die je regelmatig voorbij hoort komen, maar wat bedoelen ze hier nu eigenlijk mee? Alles heeft een cyclus, zo ook de huizen en aandelenmarkt.

Aandelen en huizenprijzen gaan niet in één stijgende lijn omhoog, er zijn momenten dat de koersen/prijzen met enkele tientallen procenten zakken. Dit zijn juist kansen om te benutten, zie het als een uitverkoop. Je kan op dat moment aandelen en huizen met korting kopen.

"Be fearful when others are greedy and greedy only when others are fearful" - Warren Buffett

Aandelen

Op het moment dat de aandelenkoersen beginnen te dalen of er misschien zelfs een aandelencrash komt, lijkt niemand meer in aandelen te willen stappen. Juist als je aandelen koopt wanneer de koersen sterk zijn gedaald, is de upside potentie op langer termijn velen malen groter. 

Iedereen wil natuurlijk op het laagste punt kopen, maar niemand heeft een glazenbol. probeer daarom vooraf een strategie voor jezelf vast te stellen.

Door een strategie vast te stellen en je hieraan te houden, zorg je ervoor dat jouw emoties niet de overhand gaan nemen.

Ik ben persoonlijk een fan van dollar cost dollar cost averaging (DCA). Door maandelijks aan te kopen, koop je meer wanneer de koersen laag staan en minder als de koersen hoog staan. 

Als de dreiging van een crisis toeneemt, kun je een gedeelte van jouw maandelijkse inleg apart zetten. Op het moment dat de koersen beginnen te zakken, kun je met het gereserveerde bedrag extra aankopen gaan doen. 

Zo kun je bijvoorbeeld een x bedrag extra inleggen bij 10, 20, 30, 40 of 50% daling. Op deze manier kun je (extra) profiteren van de dalingen.

Vastgoed

Zodra de economie begint te stagneren en terug te lopen reageren de huizenprijzen hier (vaak) ook op. Meer mensen komen immers zonder werk te zitten, wat tot gevolg heeft dat minder mensen hun hypotheek kunnen betalen. Ook zal de vraag afnemen, omdat mensen langer blijven wonen waar ze op dat moment wonen.

Op het moment dat de huizenprijzen beginnen te dalen, gaan zich kansen aanbieden voor beleggers. Als jij in het vastgoed wilt stappen, is het goed om een plan uit te stippelen. Zorg dat je (financiële) middelen beschikbaar hebt zodra er zich kansen voor gaan doen.

Op momenten dat het goed gaat met de economie stijgen de huizenprijzen en zijn leningen relatief gezien makkelijk te krijgen. Op het moment dat het slecht gaat met de economie zijn de huizenprijzen lager, maar banken lenen minder makkelijk hun geld uit. Elke markt heeft zo zijn eigen uitdagingen.

Uiteindelijk zijn er meerdere manieren om je voor te bereiden op een eventuele economische crisis, recessie of depressie. De hierboven beschreven blog is slechts mijn persoonlijke zienswijze, ieder zijn situatie is weer anders.

Ook ik kan de toekomst niet voorspellen, wel kun je je zo goed mogelijk voorbereiden. Laat dit artikel vooral een startpunt zijn om zelf verder op onderzoek uit te gaan, om zo je eigen persoonlijke situatie te gaan vaststellen.

Schakel (indien gewenst) een financieel adviseur in. Helemaal geen actie ondernemen is in mijn optiek geen optie, je bent immers zelf verantwoordelijk voor je eigen leven. Pak daarom je verantwoordelijkheid en wordt geen slachtoffer in je eigen leven!

Disclaimer: Ik ben geen financieel adviseur. Ik mag en kan daarom geen (persoonlijk) financieel advies geven. De content op deze site is enkel informatief en educatief bedoeld en kan incomplete of onjuiste informatie bevatten. Snelvermogenopbouwen.nl kan niet aansprakelijk worden gehouden voor (eventuele) schade die je hebt geleden door het navolgen van informatie op deze site. Je bent zelf verantwoordelijk voor je eigen keuzes. Beleggen brengt risico’s met zich mee en je kan (een deel van) je inleg verliezen. Meer informatie vind je in onze disclaimer.